woensdag, februari 21, 2007

Oblomov

Hiernaast? O, dat is Oblomov, zo heet het favoriete standje van die Bolle. Nee, heeft niets met sex te maken, dat zit zo. Die Bolle is een redelijk bewegelijk baasje. Is zelfs als’ie niet druk aan het werk is met van alles bezig. IJverig is te veel gezegd, beweeglijk is het goeie woord. Maar zoals alle mensen die heel hard kunnen werken is hij eigenlijk ontzettend lui. Dan zit hij het liefst onderuitgezakt op de bank, met een boek in zijn ene hand en een glas wijn in z’n andere, dromerig in de verte te staren. Helemaal niets doen. En dat houd hij uren vol. Noemt hij z’n…. standje Oblomov. Dat schijnt een aartsluie Rus uit levensoveruiging te zijn. Wereldberoemd geworden. Zijn boeken en toneelstukken over geschreven, films over gemaakt. Denken jullie natuurlijk, o wat zielig voor Yka. Niks buiten spelen, niks lange wandelingen. Ook de hele dag nietsdoen. Maar dan hebben jullie het helemaal mis. Want bij dat standje Oblomov komt iets naar boven waar die Bolle anders helemaal absoluut geen last van heeft: Schuldgevoel. En schuldgevoel heb ik in de afgelopen jaren als brave hond geleerd, is het mooiste handvat om mensen mee te manipuleren. Naar jouw poten te laten dansen. Is dat beweeglijke Bolle baasje een leuke wandelaar en heb ik helemaal niets te klagen, als hij zich schuldig voelt tegenover mij, kleed hij zich razendsnel aan, springen we in de auto, scheuren naar een groot bos ergens in Nederland en zijn dan tenminste, meestal meer, twee uur op pad. Jullie vragen nu natuurlijk, lieve Yka, hoe flik je dat? Zal ik zeggen. Moet je eerst oefenen voor de spiegel. Zoek je trouwste, zachtste, meest omfloerste, tragische oogopslag. Zal even duren, maar je hebt het in je, echt geloof me. Daarmee ga je, zonder dat hij het merkt, voor hem zitten. (Hij kijkt dus dromerig over je heen. Zie boven.) Heel langzaam til je je poot op en legt die hééééél zachtjes op z’n knie. Niet zo’n keiharde klap dat hij bijna auw gvd roept, nee alsof de laatste krachten in je arme lichaampje het begeven. Dit moet je ook eerst oefenen. Neem een leeg sigarettenpakje en leg dat zo op de rand van een stoel dat de helft er buiten steekt. Leg dan je poot voorzichtig op het uitstekende gedeelte zodat het wel meegeeft maar niet van de stoel valt. Niet makkelijk maar gewoon doen. Ook dat heb je in je. Haal het er uit. Hij beweegt. Geïrriteerde reactie. Alsof hij een vlieg van z’n knie wil slaan. Voelt dan je poot en kijkt superverbaasd recht in die mooie, omfloerste enzovoort ogen van je. Houd je vast. Het schuldgevoel explodeert met een gierende klap en schiet dwars door dat bolle lichaam tot achter zijn blauw ogen en stoomt zijn oren uit. YES…YES.…. de rest weet je. En als die Bolle dan ’s-avonds doodmoe op de rand van zijn bed zit zegt hij halfluid het volgende gedichtje op:

Ik doe niet veel, 'k breng dagen door
met puntenslijpen; 'k weet van vóór
nauw'lijks dat ik van acht'ren leef
noch wat voor zin of nut het heeft.

Als 't puntje goed is, zet ik hier
of daar een krul op papier.
O, 'k schaam mij wel eens: uit mijn hand
kwam nooit iets nuttigs voor het land!

Soms, onder 't slijpen, groeit de wens
actief te zijn, een actie-mens.
Maar zie ik dan, op 't laat journaal,
dat hol gesjouw, dat leeg kabaal,

dan denk ik weer op de rand van 't bed:
'Vandaag één krul te veel gezet'.

Dan draait Harmanna zich half om en roept: ga slapen jòh ……………

(Contraprestatie. Gedicht van Levi Weemoed. Uit: Zand er over.